Elektrik anahtarları, evler ve ofisler de dahil olmak üzere geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu küçük ama önemli cihazlar, ışığı kontrol etmek ya da prizleri yönetmek gibi çeşitli işlevleri yerine getirir. Hem kullanım alanlarına hem özelliklerine göre farklı elektrik anahtarı modelleri bulunur. Gelin, bu modeller arasından öne çıkanları birlikte inceleyelim.
Elektrik Anahtarı Nedir?
Elektrik anahtarı, elektrik devrelerindeki akımın kesilmesini ve açılmasını sağlayan devre elemanıdır. Özellikle evlerdeki ve ofislerdeki aydınlatma sistemlerinin önemli bileşenlerinden biridir. Elektrik anahtarları açma ve kapama fonksiyonlarının yanı sıra ışık ayarı yapma gibi özelliklere de sahip olabilir. Anahtar, elektrik devresinin açılıp kapanmasını sağlayan bir düğmeden ve kaplamadan oluşur. Dışarıdaki kaplama hem anahtarı korumak hem izolasyon sağlamak içindir. Farklı ihtiyaçlara ve dekorasyon özelliklerine uyum sağlayacak şekilde küçük dokunuşlarla büyük etkiler yaratılabilecek özel tasarımlara sahip elektrik anahtarları bulunabilir.
Elektrik Anahtar Çeşitleri Nelerdir?
Evler, iş yerleri ve endüstriyel tesisler elektrik anahtarlarının kullanım alanlar arasında yer alır. Sahip oldukları özelliklere göre öne çıkan elektrik anahtarı çeşitleri ve kullanım alanları şöyle sıralanabilir:
Sıva Üstü Anahtar
Sıva üstü elektrik anahtarları duvara gömülü bir yapıya sahip değildir. Duvarın ya da herhangi bir yüzeyin üstünde konumlanan sıva üstü elektrik anahtarları, genellikle bir aydınlatma sisteminin açılıp kapanmasını sağlar. Sıva üstü elektrik anahtarları evlerde, iş yerlerinde veya endüstriyel alanlarda kullanılabilir. Tekli, ikili, üçlü veya dimmer gibi farklı ihtiyaçlara karşılık veren modeller mevcuttur. Farklı akım ve voltaj gereksinimlerini karşılayabilecek çeşitli sıva üstü elektrik anahtarı modelleri tercih edilebilir.
Sıva Altı Anahtar
Sıva altı elektrik anahtarları bir duvarın veya yüzeyin içine gömülüdür. Bu elektrik anahtarlarında kasa, duvar yüzeyinin içine yerleştirilir ve yalnızca kaplama yüzeyin dışında kalır. Dış kaplamada genellikle termoplastik, PVC veya bakalit gibi malzemeler tercih edilir. Olası bir arıza durumunda değişimleri kolaydır. Evlerde, ofislerde ve endüstriyel alanlarda en çok tercih edilen elektrik anahtarı türlerinden biridir.
Etanj Anahtar
Etanj Fransızca'da su geçirmez anlamına gelir. Nemli yerlerin tesisatında tercih edilen etanj elektrik anahtarları; toza, neme, suya ya da yanıcı gazlara karşı koruyucu bir tasarıma sahiptir. Sağlam materyallerle üretilen ürünün uzun süre boyunca değiştirilmeleri gerekmez, bu nedenle uzun ömürlü bir kullanım vadeder. Evlerin veya ofislerin bahçelerinde, çevresel etkilerin daha yoğun olduğu şantiye gibi alanlarda kullanılabilir. Evlerdeyse banyo ve mutfak gibi daha nemli alanlar için tercih edilebilir.
Adi Anahtar
Tek bir lambanın ya da lamba grubunun açılıp kapanmasını sağlayan tek kutuplu adi elektrik anahtarları, genellikle küçük boyutlu panolarda aydınlatma sağlamak amacıyla kullanılır. Ana elektrik devrelerinin üzerinde yer alan adi anahtarların iki adet bağlantı klemensi bulunur. Bunlardan bir tanesine aydınlatmaya gidecek olan iletken, diğerine sigortadan gelen faz iletkeni bağlanır. Bu anahtar türü tekli anahtar veya 0-1 anahtar olarak da adlandırılır.
Komütatör Anahtar
İki adet alıcıyı tek bir noktadan ayrı ayrı kumanda etmek için kullanılan anahtar sistemleri komütatör elektrik anahtarı olarak adlandırılır. Bu anahtar türünde faz bağlantısı tek bir uçta bulunur fakat faz çıkış sayısı ikidir. Bu iki faz çıkışı aynı anda iki farklı lambanın kontrol edilmesini sağlayabilir. Üç bağlantı klemensi bulunan komütatör elektrik anahtarları grup panolarının aydınlatılması için de tercih edilebilir. Evlerde, ofislerde veya endüstriyel alanlarda kullanmak için uygundur. Bu tarz anahtar sistemleri ikili anahtar olarak da nitelenir.
Dimmer Anahtar
Aydınlatma sistemlerindeki ışık miktarını değiştirmek için kullanılan dimmer elektrik anahtarları özellikle evlerde tercih edilir. Bu anahtarlar sayesinde ışığın yoğunluğunu artırmak veya loş bir ortam yaratmak mümkündür. Dimmer elektrik anahtarı sayesinde aydınlatmanın çektiği güç miktarını belirlemek mümkündür.
Aydınlatma sistemlerinin parlaklık kontrolünü sağlamak için kullanılan dimmer elektrik anahtarları motorların hız kontrolü için de tercih edilebilir. Ayrıca elektronik ve robotik sistemlerde kontrol aracı olarak değerlendirilebilir. Dimmer anahtarların ampullerin ömrünü uzatma, kolay kurulum, ışık şiddetini göz yorgunluğu yaratmayacak şekilde ayarlama, ambiyansa göre aydınlatma ve elektrik tasarrufu sağlama gibi avantajları bulunur. Örneğin akşamları loş ışıkta oturmaktan hoşlanıyorsanız aydınlatmanın parlaklığını dimmer anahtarla ayarlayabilirsiniz.
Vaviyen Anahtar
Bir aydınlatmanın iki farklı yerden kumanda edilebilmesini sağlayan Vaviyen elektrik anahtarı, diğer elektrik anahtarı türlerine göre daha nadir kullanılır. Bir veya daha fazla lamba grubunun iki farklı noktadan açılıp kapanmasına imkân tanıyan bu anahtar sistemi genellikle sıralı grup panolarında aydınlatma sağlamak amacıyla tercih edilir.
Vaviyen anahtar modellerinin elektrik devrelerinde üç adet bağlantı klemensi bulunur. Ortadaki klemense sigortadan gelen faz iletkeni bağlanır. Diğerleriyse vaviyen anahtarlarına denk gelecek biçimde bağlanabilir. Bu anahtarlar sayesinde iletkenlerin bağlantı sistemleri değiştirilse bile devrelerin çalışma şeklinde herhangi bir değişim olmaz. İki farklı çıkışı olan geniş alanlarda, uzun koridorlarda, otel odalarında veya hem odadan hem salondan girişi olan balkonlarda aydınlatmayı kontrol etmek için vavien elektrik anahtarları tercih edilebilir.
Permütatör Anahtar
Ara vaviyen olarak da tanımlanan permütatör anahtar çeşitleri, bir lambayı ya da lamba grubunu en az üç farklı noktadan açmaya ve kapatmaya olanak tanır. Deviatör olarak da adlandırılan bu anahtarların tesisatında tek aydınlatma hattının iki değişik noktadan kontrolünü sağlamak için vavien bağlantı yapılır. Ancak iki farklı noktanın yetersiz kaldığı durumlarda üçüncü bir kontrol noktası ihtiyacı doğar. Böyle durumlarda üçüncü kontrol noktası permütatör elektrik anahtarı kullanılarak oluşturulur. İkiden fazla kontrol noktasına ihtiyaç duyulan geniş villalarda veya uzun koridorlarda tercih edilebilir.
Siz de ev veya iş yeri aydınlatmaları veya kontrol sistemleri için hem işlevsel hem tasarım özellikleriyle dikkat çekici elektrik anahtarları için Günsan Elektrik ürünlerini inceleyebilirsiniz. Eşsiz tasarımların fonksiyonellikle buluştuğu kaliteli ve yenilikçi anahtar ürünlerini Günsan güvencesiyle sipariş edebilirsiniz.
